Dit jaar organiseert Nationaal Programma Groningen, in samenwerking met Stichting Technasium en met steun van de provincies Groningen, Drenthe en Friesland, voor de vierde keer de scholenchallenge ‘Wij hebben de toekomst’. In korte tijd gaan scholieren en studenten aan de slag met maatschappelijke uitdagingen. Maar wat leveren ideeën die tijdens de scholenchallenge worden geboren nou eigenlijk op?
Het thema van de scholenchallenge van vorig jaar was ‘slimme zorg’. Meer dan 300 scholieren en studenten deden mee. Waaronder team Vurige Vlinders: vijf scholieren van de Ubbo Emmius Scholengemeenschap in Stadskanaal. Femke, één van de teamleden, vertelt: “Wij bedachten vorig jaar tijdens de hackathon een oplossing om stress in de wachtkamers van ziekenhuizen te verminderen.”
Dat zorgt ervoor dat je je ontspant, precies wat veel patiënten in een wachtkamer goed kunnen gebruiken.
Hun idee: een lichtbord dat helpt om rustiger te ademen. “Op het bord gaat een lampje langzaam omhoog en omlaag. Je ademt in als het lampje omhooggaat en uit als het weer naar beneden gaat. Zo helpt het bord om mensen hun ademhaling rustig en regelmatig te maken. Dat zorgt ervoor dat je je ontspant, precies wat veel patiënten in een wachtkamer goed kunnen gebruiken”, legt Femke uit.
Van houten plank naar prototype
Tijdens de hackathon maakten de scholieren al een eerste versie van het lichtbord. “Het werkte wel, maar eerlijk gezegd was het een lelijk ding”, lacht Femke. “Ons eerste bord was van hout, superzwaar en niet hygiënisch. Toch was onze opdrachtgever, Health Hub Roden, direct enthousiast. Na de hackathon zijn we samen met hen verder gaan werken aan ons idee. We maakten zelf tekeningen en gaven aan hoe we het ontwerp voor ons zagen. Op basis daarvan bouwde de Health Hub een nieuw prototype, dit keer van beter en hygiënisch materiaal. Dat ziet er niet alleen mooier uit, maar werkt ook beter.”

Feedback, feedback, feedback
Na de hackathon bleef het team verder sleutelen. Ze lieten hun idee zien aan docenten, maar ook aan een tandartsenpraktijk en ze zijn langsgegaan bij het Treant ziekenhuis in Stadskanaal. “Daar hadden we nog ons oude prototype, maar ze waren wel enthousiast over het idee. We hebben het personeel en de patiënten daar om feedback gevraagd. Zo kregen we terug dat het handig zou zijn om het tempo van de lampjes zelf aan te kunnen passen. De een wil sneller ademen, de andere juist rustiger.”
Ook dachten ze na over verschillende doelgroepen. “Voor kinderen kan het leuk zijn om een voelelement toe te voegen, met bijvoorbeeld voeldieren. Voelen kan ook stressverlagend werken, maar we hebben besloten om ons eerst te focussen op het basisidee. Dat kunnen we later altijd verder uitwerken.”
Meer dan een schoolopdracht
Natuurlijk hadden de leerlingen het druk met school en allerlei dingen daarbuiten. Toch kregen ze vanuit school de vrijheid om wekelijks een dagdeel aan hun idee te werken. “Dat hielp enorm”, vertelt Femke. “In die tijd konden we ook echt op pad om onderzoek te doen, zoals langsgaan bij het ziekenhuis of de Health Hub.”
Binnen het team verdeelden ze de taken slim. “We zijn met zijn vijven en verdeelden het zo dat de een meer bezig was met het testen en de gesprekken, en de ander juist meer met het verslag en het uitwerken van het ontwerp. Zo bleef het overzichtelijk en wist iedereen wat hij moest doen.”
Samenwerking Health Hub
Ook het samenwerken met een externe partner vinden ze een waardevolle ervaring. “Het voelde heel bijzonder dat ons idee serieus werd genomen. We kregen veel feedback en leerden hoe we ons plan verder konden uitwerken. Nu ligt het door de zomervakantie even stil, maar we zijn zeker van plan om het weer op te pakken. Het zou mooi zijn als we binnenkort verder kunnen gaan met testen, zodat we er een echt eindproduct van kunnen maken.”
Tip voor nieuwe deelnemers
Volgende week donderdag start er weer een nieuwe editie van de scholenchallenge ‘Wij hebben de toekomst’. Femke heeft een duidelijke tip voor de teams die dit jaar meedoen: “Vraag zoveel mogelijk feedback. Natuurlijk werk je in een groepje, maar het helpt echt om anderen naar je idee te laten kijken. En zorg dat je tijd van school krijgt om het na de scholenchallenge verder te ontwikkelen. Dat maakt een wereld van verschil.”
Eerdere edities
Naast het lichtbord van de Vurige Vlinders zijn er meer oud-deelnemers die hun idee werkelijkheid hebben gemaakt. Zoals bijvoorbeeld oud-deelnemers Yasmae, Mees, Marius en Sam die in 2022 meededen aan de scholenchallenge. Zij bedachten een game die mensen bewust maakt van klimaatverandering. Of bijvoorbeeld het team van Roelof van Echten College dat in 2023 een idee bedachten voor urban-farming om toenemende voedselschaarste tegen te gaan door de inzet van acetaat in de landbouw.